Akü Arızaları

 

Akülerin arızalanmasına neden olan bu sebepler ortadan kaldırılıp ya da azaltılıp, arıza ve yatırım riskleri en aza indirgenemez mi?

Çözüm olarak sunulan periyodik bakımlar riskleri yeterince ortadan kaldırabiliyor mu? Periyodik bakımlar tek başlarına yeterli mi?

Bu soruları sorduğumuzda, geleneksel olarak uygulanan bu yöntemlerin riskleri ortadan kaldırmaya yetmediği görülmektedir. Bu durum, akülerin parametrelerini anlık görüntüleyebilecek, planlı akü değişimleri yapılmasına olanak sağlayabilecek, arıza verme olasılığı yüksek, riskli akülerin tespitini yapabilecek, işgücünü azaltıp verimi arttıracak bir sistem ihtiyacı doğurmaktadır. Kendine has metotları ve farklı özellikleri bulunan akü izleme sistemleri bu bağlamda ihtiyacı karşılamakta ve riskleri en aza indirgemektedir.

Akü İzleme Sistemi Nedir?

Akü izleme sistemi; kritik enerji altyapılarında kullanılan akülerin değerlerini anlık izleyen, her bir aküde meydana gelebilecek problemleri önceden belirleyen, akü arızalarını tespit eden ve akü durumlarını arayüz yazılımı ile kullanıcıya bildiren donanım ve yazılım bütünüdür. Enerji sürekliğinin önemi ile paralel olmak üzere; veri merkezleri, bankalar, havalimanları, baz istasyonları, elektrik üretim santralleri, hastaneler, askeri uygulamalar, endüstriyel alanlar gibi kritik uygulamalarda akü izleme sisteminin varlığı kaçınılmaz olmaktadır.

Ölçülen Parametreler Nelerdir?

Bir akü izleme sistemi olarak Alpais, akülerde meydana gelebilecek arızaların ilişkili olduğu her bir değeri izlemekte ve raporlamaktadır. Aşağıdaki tabloda bahsi geçen arıza sebepleri ve ölçülen değerler yer almaktadır:

ARIZA SEBEBİ	ALPAİS İLE İZLENİLEN DEĞER
Yaşlanma	İç Direnç, Ortam Sıcaklığı
Akü İçi Meydana Gelen Kısa Devre	Akü Gerilimi
Yanlış Tampon Şarz Gerilimi Uygulanması	Tampon Şarz Gerilimi
Akü Sıcaklığının Yüksek Olması	Akü Sıcaklığı
Ortam Sıcaklığının Yüksek Olması	Ortam Sıcaklığı
Şarz/Deşarz Akımlarındaki Anormallikler	Kol Akımı / Kol Gerilimi

Akü İzleme Sistemine İhtiyacım Yok Düşüncesindeyseniz:

"UPS ya da akü servis sağlayıcım ile periyodik bakım anlaşmam var" diyebilirsiniz.

Periyodik bakımlarınız sizleri sandığınız kadar güvende tutamamakta ve efektif bir koruma yaratamamaktadır. Giriş bölümünde de belirtildiği gibi kesintisiz güç kaynağına bağlı kesintilerin %85’e yakının sebebi olarak aküler ve akülerin yönetimi gösterilmiştir. Periyodik bakımlar, süre gelen zaman sonucunda gelenekselleşmiş bir yöntem haline gelmiştir. Fakat kritik alan uygulamalarında hala kesintiler gerçekleşmekte ve bu durumların işletme sahiplerine yüklü maliyetleri olmaktadır. Dolayısıyla yedek güç sisteminizi sadece periyodik bakımlar ile korumak, akü sebepli meydana gelen %85 arıza oranını aşağı çekemeyecek, risklerinizi yeteri kadar azaltmayacaktır. Doğası gereği tahmin edilemez bir yapıya sahip olan piller 2 haftaya kadar düşen süreler içerisinde aniden arıza verip sisteminizin çökmesine sebep olabilir.

"UPS'te ya da Redresör’de hali hazırda izleme sistemim var" diyebilirsiniz

Tüm izleme sistemleri aynı değildir. UPS yada Redresörlerde bulunan izleme sistemleri aküleri grup olarak izlemekte, en fazla kol bazlı izleme sağlamaktadır. Akü grubuna bir bütün olarak, blok olarak bakmaktadır. Genellikle grubun gerilimini ve şarj/deşarj döngülerini izlemektedirler ve bu durum da yeterli koruma sağlayamamaktadır. Oysa akü grubu içerisinde her bir akünün ayrı önemi vardır; gruptaki bir akü dahi arızalanırsa sistem çalışmayacak ya da bir akü dahi sağlıksız ise bu durum bütün grubu etkileyecektir. Bir başka deyiş ile, UPS ya da Redresör’de bulunan izleme sistemleri her bir aküyü tek tek inceleyemediği için henüz alarm verilmemişken, her şey yolunda gözüktüğü zaman bile sisteminiz oldukça büyük bir risk altındadır. İhtiyacınız olduğu zaman, sisteminizin düzgün bir şekilde çalışacağından emin olmak için her bir aküyü ayrı olarak değerlendirebilen, sağlığına etki edebilecek parametreleri inceleyen ve planlı akü değişimi yapabilmenize olanak sağlayan bir sistem kullanmak şarttır.

"Akü İzleme Sistemi kurmak yerine biraz daha kaynak ayırıp tüm akülerimi değiştirebilirim" diyebilirsiniz.

Bu yedek güç sistemi sorumlularının düştüğü bir yanılgıdır. Yeni bir akü sistemi kurmak akü arızası riskini ortadan kaldırmaz. İzlenilemeyen hiçbir unsurda riskler sıfıra indirgenememektedir. Akü arızaları bölümünde de belirtildiği gibi fabrikasyon kaynaklı sıkıntıların yaşanabilmesi ve bu durumun sistemin toplam ömrüne etki etmesi ve bazı akülerin ömürlerini garanti süresi dolmadan tamamlayabilmesi (yaklaşık %3) göz ardı edilemeyecek risk faktörlerindendir. Aküleriniz yeni alınmış dahi olsa beklenmedik durumlar meydana gelebilir ve güvenerek değiştirilmiş olan yeni sistem dahi işletmeyi yarı yolda bırakıp maddi kayıplar yaratabilir. Akü izleme sisteminin sağlamış olduğu ölçümler ve raporlamalar sayesinde üretim kaynaklı sorunları tespit etmek ve garanti kapsamında değerlendirilmek üzere raporlamalar sunmak mümkündür.

"Akü İzleme Sistemini kurmak işletmem için bir maliyettir" diyebilirsiniz.

Sanıldığının aksine akü izleme sisteminin maddi açıdan birçok faydası vardır. Akü odalarına yapılan rutin ziyaretler ya da bakım çalışmalarını ve yapılan iş miktarını azaltır, bu konuda yapacağınız harcamalardan tasarruf edersiniz. Aküleri yoran ve yıpratan deşarj testleri sıklığını azaltabilir; zamandan, akülerinizin ömründen ve maliyetten tasarruf sağlarsınız. Akülerinizin durumlarını anlık olarak izleyebildiğiniz ve alarmlar ile uyarı durumlarından en erken şekilde haberdar olabildiğiniz için; akülerinizin bireysel olarak ömrünü azaltan durumları, sağlıksız bir akünün tespit edilip değiştirilerek tüm sistemin ömrünü azaltmasını engelleyebilirsiniz. Böylece akü sisteminizin ömrü uzatılmış, sürekliliği sağlanmış ve tüm akü grubunun değiştirilmesi ertelenmiş olur. Bahsi geçen bu unsurla dahi akü izleme sistemi kendi kendini ödeyebilen bir sistem olmaktadır.

Yukarıda yazılanların yanı sıra akü izleme sistemi temel olarak, beklenmedik enerji kesintilerini en aza indirerek ve iş sürekliliğini sağlayarak fayda yaratmaktadır. Beklenmedik enerji kesintilerinin yarattığı maddi kayıplar;

• Kritik ekipman arızaları
• Veri kayıpları
• Kaybedilen, var olan müşteriler ve potansiyel müşteriler
• Fırsat maliyeti

Olarak sıralanmakta ve akü izleme sistemi oluşabilecek bu kayıpları en aza indirgemektedir.

Akü İzleme Sisteminin Faydaları

Özet olarak akü izleme sisteminin faydaları maddeler halinde aşağıdaki gibi aktarılabilir:

• AİS'ten alınan verilerin takibi ile acil durumların önüne geçilerek, planlı akü alımları yapılmasını sağlar.
• AİS ile önleyici faaliyetler zamanında gerçekleştirilerek, iş sürekliliğinin kesintisiz olarak sağlanması hedeflenir.
• Uzaktan erişim ile işinizi her yerden yönetebilme ve kontrol altında tutabilme imkânı sağlar.
• Kayıtlı veri ve raporlama ile garanti durumunun belirlenmesini ve doğrulanmasını sağlar. Kullanılan akülerin gösterdiği performans yıllık olarak kayıt altına alınır.
• Isı sensörleri sayesinde olası yangın risklerinin önceden fark edilmesini sağlar. Yangın risklerindeki azalma ile birlikte sigorta poliçelerindeki primlerde de fayda sağlanabilir.
• Personelinizi akü raflarından/odalarından ve hassas işlemlerin yapıldığı bölgelerden uzak tutarak, hem onların güvenliğini hem de faaliyetlerin duraksamadan devam etmesini sağlar.

Sonuç

Bu yazıda, kritik enerji altyapılarındaki yedek güç sistemlerinin işlevini yerine getirememesine dayalı risk faktörlerine, bu sistemlerin temel unsuru olan akülerin arızalanma sebeplerine, arızaların gerçekleşmeden önce takip edilmesi gereken parametrelere yer verilmiştir. Geleneksel yöntemlerin risk faktörlerini ortadan kaldırmadığı ya da yeterince azaltmadığı gözlemlenmiş ve risklerin en aza indirgenmesi için akülerin her birini anlık olarak izleyebilen, ömürlerine etki edebilecek faktörlerin ölçümünü yapabilen akü izleme sistemlerinin kullanılması gerektiği anlaşılmıştır.

İzlenilemeyen her bileşen, iş sürekliliği için tehdittir!

 

 

Alp Enerji Sistemleri